مفهوم اصطلاح دوآتشه و پشیز چیست

ارسال شده در ۱۰ام مهر ۱۳۹۴ با موضوع داستان ضرب المثل

.
يک ضرب المثل کهن تا به امروز در ميان ايرانيان وجود دارد با عنوان “فلان چيز پشيزی ارزش ندارد…”
در واقع اين جمله قدمت باستانی داشته است به اين صورت که ﺳﮑﻪﻫﺎﯼ ﺩﻭﺭﻩ ﺳﺎﺳﺎﻧﯽ ﺍﺯ ﻃﻼ ﻭ ﻧﻘﺮﻩ ﻭ ﻣﺲ ﻭ ﮔﺎﻫﯽ ﺍﺯ ﻓﻠﺰﺍﺕ ﻣﺮﮐﺐ‌ ﻣﺲ ﻭ ﻗﻠﻊ ﻭ ﺳﺮﺏ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ . ﺳﮑﻪﻫﺎﯼ ﺯﺭﯾﻦ ﺭﺍ ﺩﯾﻨﺎﺭ ﻭ نقره ﺭﺍ ﺩﺭهم، ﻭ ﭘﻮﻝ خرد ﻣﺴﯿﻦ کم ارزش را ” پشيز ” ﻣﯽﻧﺎﻣﯿﺪﻧﺪ…

.
مفهوم اصطلاح دوآتشه و پشیز چیست
.
پشيز نام پول خرد کم ارزش در جامعه ايران ساسانی بوده و همين ضرب المثل در پيش از اسلام در ميان ايرانيان ساسانی رواج داشته که وقتی به موردی کم ارزش برميخوردند گفته ميشد که： پشيزی نمی ارزد…
.
مفهوم اصطلاح دوآتشه و پشیز چیست
.
می دونید اصطلاح “دو آتشه” که مثلا میگن طرفدار «دوآتشه» از کجا آمده؟
اين صفت از دو منشا برخاسته است. نخست نانوايي‌ها. شايد شنيده باشيد كه در صف نانوايي پيرمردي به شاطر گفته: شاطر جوون! دو آتيشه‌اش كن! خمير نباشه وا! و منظورش آن است كه شاطر وقتي نان را از ديوار تنور جدا كردن همچنان كه بر سر چنگك است بار ديگر آن را روي آتش گرفته تا كاملاً خشك و برشته شود. (مانند واژه بيسكويت كه در انگليسي يعني دوبار برشته شده…
biscuit = bi + scuit
.
مفهوم اصطلاح دوآتشه و پشیز چیست
.
مأخذ دوم اين اصطلاح از صنعت توليد عرقيات سنتي است. شايد در زمان خريد عرق نعنا يا بيدمشك از جناب عطار شنيده باشيد كه :اين عرق دو آتيشه است؟؟؟ و يعني اينكه اين محصول نتيجه دوبار تقطير و حرارت ديدن بوده و بسيار خالص‌تر و اثربخش‌تر از ساير عرقيات و طبعا گرانتر است.
امروزه به متعصبان خشك و تلخ‌رفتار كه هيچ انعطافي در رفتار و گفتار خود نداشته و خود را مُحِق بر تعصب خود مي‌دانند «طرفدار دو آتشه» مي‌گويند. مانند عرق دو آتشه تلخ و مانند نان دو آتشه خشك و البته شكننده!